Veiligheid in de Formule 1
Artikel door
Laatst bijgewerkt: 
Het dodelijke ongeluk van meervoudig wereldkampioen Senna op het Imola circuit, staat in de geheugens van Formule 1 bookmakers en fans wereldwijd gegrift. Inmiddels is de sport gelukkig een stuk veiliger geworden, maar toch hebben er ook in deze eeuw dodelijke ongevallen plaatsgevonden in de Formule 1. Evenals andere F1 ongelukken, zoals de bijna dood ervaring van Massa in 2009, die lange tijd uit de race lag.
Het aantal ongelukken had echter een stuk hoger kunnen liggen, zonder de continue innovaties zoals de Halo, Tecpro barriers, de virtual safety car en meerdere nieuwe veiligheidsregels. Want van het totale aantal van 52 fatale ongevallen tussen 1950 en het heden, vonden er vijf plaats in deze eeuw waaronder het overlijden van F1 coureur Jules Bianchi in 2014. In dit artikel bekijken we de veiligheid in de F1 door de jaren heen, waaronder de meest tragische F1 crashes in de historie van deze sport.
Geschiedenis veiligheid in de F1
Het staat buiten kijf dat de F1 een gevaarlijke sport is, onder andere vanwege de bijna buitenaardse snelheden. Toch is de sport steeds veiliger geworden en de statistieken kunnen dit bevestigen. Nigel Mansell is een coureur die de “oude tijd” heeft meegemaakt en zelfs wereldkampioen werd. Hij vertelde in een recent interview dat de F1 destijds niet te vergelijken is met de sport op dit moment. En dat “de auto je bij iedere bocht probeerde te vermoorden".
Tot de jaren ‘80 kwam er bijna ieder jaar wel een coureur om het leven, maar ook in 1982 moesten twee coureurs het opnieuw met hun leven bekopen tijdens F1 crashes. Gilles Villeneuve tijdens de GP van België en Riccardo Paletti tijdens de GP van Canada datzelfde jaar (in zijn tweede F1 race).
Tijdens de San Marino GP kwamen zowel Senna, maar ook Roland Ratzenberger om het leven (wat slechts zijn derde Formule 1 race was). Senna besloot na het ongeval van Ratzenberger om zich in te zetten voor meer veiligheid in de F1, maar heeft dit vanwege zijn eigen tragische ongeval nooit kunnen doorzetten.
Ayrotn Senna was in tegenstelling tot Ratzenberger een zeer ervaren coureur en werd geadviseerd om niet deel te nemen, maar gaf aan niet te kunnen stoppen. De dag erna begon de race al niet zo best, met een botsing waarbij brokstukken meerdere toeschouwers raakten. Senna kwam die dag zelf om het leven, vanwege een crash met een betonnen barrière. Senna's dood heeft gezorgd voor een reeks aan nieuwe veiligheidsmaatregelen. Denk aan betere vangrails, veranderingen aan het circuit zelf en strengere Formule 1 veiligheidsregels.
Het was echter niet voldoende, want in 2014 overleed Jules Bianchi tijdens de GP van Japan. Hij was de tweede coureur die tijdens de race tegen de bandenstapel crashte wegens aquaplaning, maar de enige die aan zijn verwondingen in het ziekenhuis overleed vanwege hersenletsel. Net als de wagens zelf en de technologieën, zijn ook de veiligheidsmaatregelen continu in ontwikkeling om de Formule 1 nog veiliger te maken voor alle teamleden.
Grootste Formule 1 crashes
Laten we een blik werpen op een aantal van de meest recente grote F1 crashes, waarbij meerdere coureurs helaas hun leven hebben gegeven voor de sport.
Ratzenberger na zijn crash
- F1 San Marino GP Imola 1994
De grootste recente Formule 1 crash is het weekend in Imola, waar de veiligheid F1 sterk onder druk stond. Ratzenberger overleed door een verandering aan de wagen wegens een eerder ongeluk op het Imola circuit, waar Barrichello het wel levend vanaf bracht. Ratzenberger reed tegen een betonblok aan met de hoogste G-force ooit gemeten tijdens de kwalificatie, wegens vermoedelijk een kapotte voorvleugel. Senna bezocht Ratzenberger nog in het ziekenhuis, maar het was al te laat. Zijn intenties om de F1 vanaf de volgende race veiliger te maken, mochten niet baten toen hij zelf de volgende dag overleed door een crash. Hij had meerdere schedelbreuken en een deel van het vizier was zijn oog binnengedrongen - F1 GP Japan 2014
Bianchi is de eerste F1 coureur die is overleden na Senna, om precies te zijn een aantal maanden na zijn ongeval in het ziekenhuis - Historic GP 2017
Het meest recente fatale F1 ongeluk is dat van 2017, dat niet plaatsvond tijdens het WK. Het ging om een historische race op ons eigen circuit op Zandvoort en hier verloor David Ferrer het leven. Hij reed in een historische wagen uit 1970. Wat laat zien dat de F1 nog altijd een levensgevaarlijke sport is, ook met een oudere wagen op een circuit met vrij recente veiligheidsmaatregelen
De veiligheidssystemen in een Formule 1-auto en hoe deze steeds worden doorontwikkeld
F1 ongelukken zijn vaak de reden dat de veiligheid van de Formule 1 wordt verbeterd. Zo boorde een veer van nog geen 1000 gram, een gat in de helm van Felipe Massa met als gevolg een zware operatie waarbij een ijzeren plaat in zijn schedel werd geplaatst. Na deze bijna dood ervaring is het vizier ongeveer 10 mm kleiner geworden; minimale veranderingen die het verschil kunnen betekenen tussen leven en dood.
De Halo is een van de Formule 1 verbeteringen die sinds 2018 in werking is, waar heel wat uitdagingen bij kwamen kijken. De Halo beschermt het hoofd van de coureur, en heeft zich al zeer succesvol bewezen tijdens het redden van het leven van Hamilton na een crash met Verstappen in 2021 op het Monza circuit. "De Halo heeft zeker het leven van Lewis gered vandaag" volgens Toto Wolff direct na het F1 ongeluk.
Het HANS systeem (Head And Neck Support) is ingevoerd na de dodelijke ongevallen tijdens die op het Imola circuit. Dit systeem is ook ontwikkeld om het hoofd van de coureur te beschermen, aangezien dit als enige niet vastgesnoerd zit aan de wagen. Na de dood van Roland Ratzenberger door nek- en hoofdletsel is dit HANS systeem tot stand gekomen, om soortgelijke verwondingen te voorkomen. De compacte versie is sinds 2003 een verplicht onderdeel van de F1 wagen, en bestaat uit een beugel op de schouders van de coureur waardoor de helm slechts een minimale beweging kan maken, precies voldoende om te kunnen racen.
Een andere F1 aanpassing, die niet in de wagen zelf zit, is de Virtual Safety Car (VSC), waardoor coureurs verplicht zijn om af te remmen. De VSC is te vergelijken met een gele vlag, die aangeeft dat er gevaar is en dat inhalen verboden is. Over gele vlaggen gesproken, recentelijk heeft de FIA een maximumsnelheid ingevoerd als er een dubbele gele vlag gezwaaid wordt en ook tijdens een VSC zijn coureurs dan gedwongen om een bepaalde snelheid aan te houden. Een mooi voorbeeld van de voortdurende veranderingen om de F1 veiligheid te verbeteren.
Veiligheidsmaatregelen op het F1 circuit
Crashes, ook als ze geen fatale slachtoffers vellen, hebben een grote impact. Buiten de veiligheid van de coureurs zelf, dienen de veiligheidsmaatregelen ook het publiek en de teamleden te beschermen. Zo ontvingen meerdere teams, waaronder Red Bull en Mercedes, boetes na de race in Abu Dhabi in 2023 vanwege het openen van de viziers door leden van de pitcrew tijdens de pitstops.
Een andere F1 veiligheidsmaatregel is de SAFER barrier, die ook te zien is op het circuit van Nederland tijdens de GP. Het is een stalen vangrailconstructie met schuimelementen om de impact van een crash op te vangen. In een aantal bochten zijn circuits tevens voorzien van Tecpro barriers, eveneens voor het absorberen van een schok.
Grindbakken in plaats van asfalt zijn een andere maatregel die de veiligheid bevordert, maar zijn niet op ieder circuit mogelijk. Ook maken ze het voor de coureur moeilijker om foutloos te rijden. Op het circuit van Spa-Francorchamps hebben ze een comeback gemaakt. Dit is het circuit waar de jonge Nederlandse coureur Dilano van 't Hoff in 2023 om het leven kwam. Het staat bekend als een van de gevaarlijkste circuits en Verstappen vertelde het volgende als reactie op het ongeluk: “Het is makkelijk om de baan in Spa de schuld te geven, maar we moeten vooral zorgen dat we ervan leren. Kijken hoe we coureurs beter kunnen beschermen. Dit fatale ongeluk leek onnodig."
De veiligheid van de F1 in de toekomst
De F1 en gevaar blijven onlosmakelijk aan elkaar verbonden, aangezien het een sport is die draait om snelheid. Toch is het zoals Max Verstappen aangeeft nodig om coureurs beter te beschermen en de veiligheid van de F1 is daarom continu in ontwikkeling. Het aantal dodelijke F1 ongevallen is enorm gedaald ten opzichte van vroeger, maar er is nog steeds een hoop verbetering mogelijk. Zo betrad in de GP van Brazilië in 2023 een groep toeschouwers de uitloopstrook, terwijl de race nog bezig was. Een reden om de organisatie van de GP op het matje te roepen bij de stewards, vanwege de onaanvaardbare onveilige situatie die ook heel anders had kunnen aflopen.
Als we kijken naar nieuwe verbeteringen en andere regels voor de toekomst, dan zal het voor een groot deel neerkomen op het vaststellen en handhaven van veiligheidsregels. Evenals verbeteringen voor verlichting en het doorgeven van mededelingen. Ook het weer zorgt regelmatig voor gevaarlijke situaties. Dus het instellen van parameters voor extreme weersomstandigheden, zoals de extreme hitte tijdens de GP van Qatar in 2023, is een veiligheidsmaatregel die we in de toekomst zullen zien.
Veelgestelde vragen
Wat voor veiligheidssystemen heeft een F1 wagen?
De coureur wordt op meerdere manieren beschermt tijdens het rijden in een F1 wagen, waaronder de Halo, een “surround” systeem dat klappen absorbeert rond de coureur, het HANS systeem dat ervoor zorgt dat het hoofd van de coureur niet geheel boven de cockpit uitsteekt, en ijzersterke zespunts gordels.
Hoe veilig moet de Formule 1 zijn?
Dit is een vraag die moeilijk te beantwoorden is, omdat de F1 een sport is die gepaard gaat met snelheid en dus risico. De FIA stelt echter de veiligheid voorop, waardoor het belangrijk is dat de veiligheidsmaatregelen continu worden verbeterd en ook worden opgevolgd om onnodige onveilige situaties te voorkomen.
Exclusieve aanbiedingen op komst
Hoewel we op dit moment geen aanbiedingen hebben, zijn er spannende deals in aantocht. Hou je ogen open voor onze aankomende promoties
Updated by
Laatst bijgewerkt:
